Kapasite Kriter Değişiklik Talebi
Sayın Üyemiz,
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nden gönderilen bir yazıda;
Bilindiği üzere "3115 Bitkisel ve Hayvansal Yağlar" kriteri Birlik Yönetim Kurulunun 04.09.2015 tarih ve 238 sayılı kararı ile kabul edilmiştir. Mevcut kriter ile ilgili sektörden değişiklik yapılması konusunda talepte bulunulmuştur. Birliğimize gönderilen değişiklik talepleri aşağıdaki şekilde sıralanmıştır;
1) Son yıllarda yerli tohumlardaki yağ oranı yükselmiştir, ithallerde oran %48-51' e kadar çıkmaktadır.
2) Yine Ayçiçek tohumu kabuk alınmadan da işlenebildiğinden, elde edilen küspe miktarı %55-60'a ulaşabilmektedir.
3) Kritere göre ham yağ üretiminde kapasite hesabı küspe oranından gidilerek yapılmaktadır. Kriterlerin kontinü rafine kapasite hesabında olduğu gibi kırım bölümünde de işletmeye giren yağlı tohum tartılarak alındığından kronometre tutularak kapasite daha doğru bir şekilde hesaplanabilecektir.
4) Rafine kapasite hesabında üretilecek rafine yağ için, örneğin Ayçiçek için tabloda belirtilen soapstock miktarı %6 düşülerek hesaplanır. Soapstock miktarı ham yağın ffa içeriğine göre değişmekle birlikte ortalama değerlerde bir yağ için nötralize kaybı ve oluşan susuz net soapstock %3 civarında kabul edilebilir. Yan ürün soapstock, takribi %25 yağlı madde içerir, kalan kısım su ve az miktarda tortudan oluşur.
5) Rafinasyon kısmında kullanılan ihtiyaç malzeme miktarları çok yüksek. Alt ve üst limiti verilen sudkostik, aktif karbon gibi kimyasallarda modern tesislerin tüketimi alt limitin altında gerçekleşiyor.
6) Kapasite hesapları kriterinde çalışmaya yılı 300 gün üzerinden yapılmaktadır. Yağlı tohum işleme tesisleri genel olarak yılın 330 günü üretim yapabilmektedir. Bu bazı yıllar daha da yukarı çıkabilmektedir.
7) Kritere göre yıllık işlenen yağlı tohum çeşitleri (Ayçiçek, kanola, aspir, mısır vb.), üretilecek rafine yağ cinsleri ile dolum çeşitleri için yüzde dağılım isteniyor. Yıl içinde yapılacak üretimin kapasite raporundaki paylaştırılan miktarları aşmaması için; her bir yağlı tohumun %100 çalışma durumunda kırım, rafine ve ambalaj çeşitlerinin ayrı ayrı tesis ve makine kapasiteleri dikkate alınmalıdır.
Söz konusu değişiklik talepleriyle ve diğer değişiklik taleplerinizle ilgili en geç 22.08.2020 tarihine kadar Odamıza (basin@eso.org.tr) mail olarak gönderilmesi gerekmektedir. (Mevcut kriterlere https://www.tobb.org.tr/SanayiMudurlugu/Sayfalar/KriterIndex.php linkinden ulaşabilirsiniz)
Saygılarımla,
Hakkı SARPKAYA
Genel Sekreter Yardımcısı